Zamek położony jest na północno-wschodnim obrzeżu starego miasta, na lewym, niskim brzegu Odry.

Krośnieński zamek został wzniesiony na początku XIII wieku, w sąsiedztwie rozwijającego się ośrodka miejskiego. Murowana warownia zastąpiła wcześniejszą, drewnianą budowlę obronną, położoną w innym miejscu. Już za panowania Henryka Brodatego (1202-1238) zamek stał się ważną przygraniczną warownią w systemie obronnym Dolnego Śląska. Stał się także ulubioną siedzibą Henryka Brodatego, który często odwiedzał Krosno Odrzańskie (niem. Crossen an der Oder). W czasie najazdu tatarskiego schronienie na zamku znalazła Jadwiga Śląska. Pod koniec średniowiecza założenie zamkowe składało się z dwóch skrzydeł – północnego i zachodniego oraz budynku bramnego. W XVI wieku, kiedy obiekt stał się siedzibą wdów po elektorach brandenburskich, przebudowano wnętrza budynku bramnego oraz dobudowano skrzydło południowe z krużgankami. Ok. 1570 roku wzniesiono kolejne skrzydło po wschodniej stronie dziedzińca. Kolejnej przebudowy dokonano pod koniec XVI wieku, przekształcając wnętrza i elewacje oraz odbudowując most zwodzony. W czasie wojny trzydziestoletniej, Szwedzi ufortyfikowali miasto i zamek systemem umocnień wodno-ziemnych, urządzając w warowni ośrodek aprowizacyjny dla wojska. Po ich odejściu i przeprowadzeniu remontu, mieszkała tu księżna Elżbieta Charlotta, która w roku 1642 kazała wznieść kaplicę. Po jej śmierci, zamek użytkowało wojsko. W 1740 roku Fryderyk II, przygotowując się do aneksji Śląska, urządził w nim znowu aprowizacyjne centrum dla armii.

Zamek założony jest na rzucie prostokąta z czterema skrzydłami okalającymi dziedziniec. Wszystkie skrzydła wzniesione są na planie wydłużonych prostokątów. Trójkondygnacyjny budynek bramny usytuowany jest w południowej części skrzydła zachodniego. Skrzydło zachodnie jest podpiwniczone i trójkondygnacyjne. Elewacja od strony dziedzińca posiada zachowany pierwotny układ osi okiennych. Skrzydło północne, z ryzalitem, podobnie jak zachodnie, jest podpiwniczone i trójkondygnacyjne. Od strony dziedzińca czteroosiowe, zaś od zewnętrznej strony elewacja posiada szesnaście osi okiennych. W dziesięcioosiowym skrzydle południowym, składającym się z dwóch prostokątnych budynków nakrytych dachem dwuspadowym, w części zachodniej znajdują się podcienia, a ponad nimi arkadowa siedmioprzęsłowa loggia z balustradą. Filary arkad mają przekrój ośmiokąta i zwieńczone są profilowanymi i prostymi kapitelami.

Zamek został spalony w 1945 roku. W latach 1958-1962 przeprowadzono prace zabezpieczające, obejmujące przekrycie części zamku dachem dwuspadowym, a w latach 1964-1966 zabezpieczono korony murów. Następnie wyremontowano część budynku bramnego, adaptując jego wnętrza na pomieszczenia muzealne i wystawiennicze. Po 1996 roku, kiedy to sporządzono wytyczne konserwatorskie, powzięto zamiar częściowej rekonstrukcji zamku. W latach 1999-2001 rozpoczęto trwający do dziś remont budynku bramnego oraz skrzydła południowego i części zachodniego. W 2007 roku oddano zamek do użytku po jego częściowej odbudowie. Skrzydła pozostające w ruinie – zabezpieczono.